Makalelerimiz

Anne – Baba Tutumları ve Çocuğun Kişilik Gelişimine Etkileri

Anne ve baba tutumlarını, ebeveynlerin çocuklarına karşı yönelttiği davranış şekillerinin bütünü olarak ifade edebiliriz. Bu tutum, davranışların; anne, baba, çocuk arasındaki ilişkinin yönünü ve çocuğun kendine özgü olan kişilik gelişiminin oluşumunu etkileyen önemli bir etkendir.

Çocuklar, dünyaya geldikleri andan itibaren ebeveynlerin kendilerine karşı olan davranışlarını duyguları aracılığıyla deneyimlemeye başlar. Bu süreçte çocuğun duygusal gereksinimlerinin karşılanması adına anne – baba tutumları tam da bu noktada çok önemlidir.

Çocukların gerek yaşıtlarıyla gerekse aile içindeki bireylerle iyi ilişkiler kurabilmeleri için fırsatların sağlanması ve bunların geliştirilmesi de anne babanın görevidir. Anne ve baba tutumları, çocuğun ileride hayatına yön verir.

Anne – Baba Tutumları

Yaşadığı tüm davranış ve ilişki deneyimleri, dolayısıyla oldukça önemlidir. Tüm bu anne – baba tutumlarının, çocuğun kişilik gelişimine etkileri düşünüldüğünde anne – baba tutumları aşağıdaki şekilde gruplanır:

Aşırı Hoşgörülü Anne – Baba Tutumu

·Kesin kurallar belirtilmez ve çocuğun davranışlarına karşı sınırlama getirilmez.
·Yanlış davranışlar karşısında tepki verilmez ya da bu davranışlar onaylanır.
·Çocuğa sınırsız hak ve özgürlükler verilir.
·Çocuğun her istek ve arzularını yerine getirmek için çaba harcanır.
·Aile, çocuğu merkeze alır. Çocuk, anne – babayı yönetir.

Bu anne baba tutumu ile yetişen çocuk:
·İstek ve arzularının hemen yerine getirilmesini bekler ve istedikleri hemen yapıldığından dolayı
duygu, istek ve dürtülerini denetlemekte ve beklemekte zorluk yaşayabilir.
·İstedikleri olmadığında aşırı öfke duygusu oluşabilir.
·Toplumsal kurallar veya sınırları uygulamakta zorluk yaşayabilir.
·Kendi akran grupları veya sosyal ortamlarda uyum sağlamakta güçlük çekebilir.

Kabul Edici, Güven Verici, Demokratik Anne-Baba Tutumu

·Bu tutumu sergileyen ebeveynlerde aile içinde güven ve hoşgörü vardır.
·Çocuğun duygu ve düşüncelerin ifade edebilmesi için çocuğa fırsat tanınır.
·Aile içinde belli kurallar ve çerçeveler dâhilinde çocuğa yeteri kadar sorumluluk verilir ve
sorumluluk duygusu kazandırılır.
·Çocuk kendini aile içerisinde değerli ve kabul edilmiş bir birey olarak hisseder ve kendisini ailenin
bir parçası olarak görebilir.
·Aile içerisinde yeteri kadar sevgi ve ilgi vardır.
·Çocuğun istek ve ihtiyaçları bilinir ve karşılanır.
·Çocuğa kendi kararlarını kendisinin verebilmesi ve duygularını ifade edebilmesi için imkan verilir.

Bu anne – baba tutumu ile yetişen çocuk:
·Yetişkinlik hayatlarında kendine güvenen, sorumluluk sahibi, kendi kendini yönetebilen
sağlıklı bir kişilik geliştirir.
Sosyal ortamlarda dışadönük ilişkiler kurabilen bir yapıya sahip olur.
İş yaşantısında girişimci olabilir, öz disipline sahip kurallara uyabilen aktif ve lider
özelliklerine sahip olabilir.
Sınırlarını bilen, başka insanların fikirlerine saygı duyan ve kendi fikirlerini rahatlıkla
söyleyebilen bir birey olabilir.
Çevresindeki insanlara karşı güven duygusu aşılar.
Kendi hakları ve başkalarının hakkına saygı duymasını bilir.

Aşırı Otoriter ve Reddedici Anne – Baba Tutumu

·Çocuğun tüm ihtiyaçlarının çocuğun kendisi tarafından karşılanması beklenir.
·Baskı ve otoriterlik vardır.
·Çocuğun istek ve arzuları yerine getirilmez, ailenin koyduğu kurallara uyulması beklenir.
·Sadece ailenin istekleri karşılanır.
·Çocuğun duygu ve düşünceleri yok sayılır, gerektiği yerde aile cezalandırıcı bir tavır sergileyebilir.
·Çocuğun olumlu davranışlarından ziyade olumsuz davranışları konuşulur ve bu davranışlar sürekli
eleştirilir.

Bu anne – baba tutumu ile yetişen çocuk:
·Aşırı otoriter tutum, çocukta ürkek ve korkak bir yapı geliştirmektedir.
·Diğer insanlarla iletişim kurmakta zorluk yaşayabilir.
·Özgüven problemi ya da veya içe kapanıklık yaşayabilir.
·Saldırgan bir yapı geliştirip kurallara uymayan ve suça kolaylıkla karışan kişiler olabilir.
·Kişinin kendi benlik saygısı düşüktür.
·Kendi duygu ve düşüncelerini ifade etmekten çekinir, pasif ve geri planda kalmayı tercih eder.

Mükemmelliyetçi Anne – Baba Tutumu

·Anne ve babaların beklentileri çok yüksektir ve bu beklentilerinin karşılanması beklenir.
·Çocuğun her alanda başarılı olması istenir, tamamen başarı odaklı bir tutum sergilenir.
·Çocuğun potansiyelinin üzerinde başarı beklenir ve hata yapması kabullenilmez.
·Mükemmel olduğu zaman çocuk daha çok sevilir ve çocuğa daha fazla ilgi gösterilir.

Bu anne – baba tutumu ile yetişen çocuk:
·Beklentiler karşılanmadığı zaman yetersizlik duygusu ortaya çıkar.
·Kendini değersiz ve başarısız hisseder, kolay pes eden bir yapıya sahip olur.
·Başarısızlık karşısında hayal kırıklığı yaşayabilir.
·Kolay kolay bir işebaşlayamayabilir, tedirgin olur.
·Kendi içinde sürekli çatışma halindedir ve olumsuz duygular geliştirebilir

Tutarsız Anne – Baba Tutumu

·Anne ve baba belirli bir sınır çizmez, çocuğa nerede ve ne zaman durması gerektiğini söylemez.
·Ebeveynler, bazen aşırı biçimde izin verici davranabilir bazen de aşırı katı bir tutum sergileyebilirler.
·Kurallar belli değildir. Anne ve babanın günlük durumuna göre değişkenlik kazanır.
·Çocuk aynı yaptığı davranış karşısında bir gün olumlu tepki alırken, başka bir gün de olumsuz bir
tepki ile karşı karşıya kalabilir.
·Aynı durum karşısında bazen ödüllendirilir bazen de cezalandırılır.

Bu anne – baba tutumu ile yetişen çocuk:
·Tek başına karar vermekte  zorlanabilir.
·Sosyal ilişkilerinde güven problemi yaşayabilir.
·Zamanla çevresindeki insanlara güvenmeyen, her şeyden şüphelenen, kararsız bir yapı geliştirebilir.

Uzm. Klinik Psikolog Meryem Yıldırım

Diğer Yazılar

WhatsApp'ı Aç
???? Merhaba!
Merhaba ????
Nasıl yardımcı olabiliriz?
bodrum escortgaziantep escortgaziantep escortmaltepe escortbostancı escortanadolu yakası escortizmir escortankara escortataşehir escortMebbisdeneme bonusutrendyol indirim kodutipobetCasibomvevobahistipobetparibahisparibahisbetsatmarsbahisslot siteleri https://en-iyi-10-slot-siteleri.comstarzbet adamsah.netmarsbahiswinxbetbahis sitelericasino siteleriselçuksportsdeneme bonusucasibomstarzbet girişstarzbet girişzbahisbahsegelklasbahisbetebetbelugabahistipobetmariobetbetistmarkajbetparibahisbetineceltabetmatadorbetgrandpashabetcasibomgobahisparmabetbettiltbetnisbetsatbetorspinligobetbetkanyonbetturkeyonwinsahabetrokubetmarsbahisextrabetikimisliwinxbetbahisalgorabetelexbetfunbahisartemisbetbetmatiksupertotobetoleybetbetlikekralbetperabetimajbetlimanbetsavoybetintobetdiscountcasinomostbetbetroadpiabetmeritkingholiganbetjasminbetasyabahisredwinbetkolikdiscountcasino7slotsmilanobetelitbahisorisbetxslotaresbetfavoribahispadisahbetnakitbahispolobetsekabetmatbetpalacebetmrbahistulipbetnorabahismilosbetrexbetjetbahisjojobetonbahissuperbetinbetexperbetperbahigopokerbetalordbahisvdcasinocasinovalebetonredpinupbahis1000baymaviakcebetnoktabetneyinefavorisen1xbetgrandbettingtruvabetbahiscasinotarafbetbahiscommariobetbetistmarkajbetbetinematadornetcasibombelugabahisbetebet1xbetasyabahiscasinovalediscountcasinoelexbetfavoribahisbahiscombahiscombelugabahisbelugabahisbetistbetistceltabetceltabetklasbahisklasbahismariobetmariobetrestbetrestbettarafbettarafbettipobettipobetcasibomcasibomcasibomcasibomstarzbetsahnebetlimanbetredwinmatadorbetmatadorbetbetkombetkomvenüsbethilbetjasminbetpiabetartemisbetmaltcasinoasyabahisbetorspinbettiltmarkajbetbetkombelugabahisrestbetbetpercasibomcasibomcasibomcasibomcasibom7slotsbahigobahis1000bahisalbaymavibaywinbetexperbetkanyonbetkolikbetkombetlikebetmatikbetnisbetonredbetorspinbetparkbetperbetroadbetsatbettiltbetturkeybetvole