İnsanlık tarihi boyunca ortaya çıkan problemlere karşı, çözüm arayışları ve farklı farklı bir çok çözüm yolları olmuştur. Bu çözüm yolları deneyimler ve yeni bilgiler doğrultusunda evrilerek bir sonraki aşamaya doğru yol almaktadır. Psikolojik kökenli rahatsızlıklarda da aynı süreç gözlenmektedir. Panik atak belirtileri ve yaşanma şekli itibari ile bakıldığında ilk önceleri davranışsal yöntemlerle çözülmeye çalışırken, sonra bilişsel eklenmiş ve en sonunda duygularda tedavi sürecine dahil edilmiştir.
Peki Panik Atak Nedir, Tedavisi nelerdir? Günümüz şartlarında panik atak tedavisinde üç temel yol vardır. Bunlardan biri ilaçla tedavi, biri psikoterapi biri de ilaç destekli psikoterapi yöntemidir. Sadece ilaç kullanarak uygulanan tedaviler bir psikiyatrist takibinde yapılır. Psikiyatrist, danışanın panik atak rahatsızlığındaki hikayesini, fizyolojik durumunu ve genel psikolojik durumunu ele alarak, ilaçların yan etkilerini de gözeterek danışan için uygun ilacı uygun dozlarda vermesiyle yapılır. Tedavi sürecinde, sürecin ilerleme durumuna göre ilaçlar ve ilaçların dozları değişiklik gösterebilir. Bu tedavi yönteminde danışan, mutlaka ilaçlarını düzenli ve düzgün şekilde kullanmalıdır. Aksi takdirde ilaçların etki düzeyi yetersiz kalıp hem farklı ilaç kullanmaya hem de hem de sürecin uzamasına sebep olabilir. Yaklaşık olarak iki yıl kadar süren bir tedavi olur.
Sadece psikoterapi yöntemi ile yapılan tedavilerde, Panik atağın ortaya çıkma durumu, kişinin hayat öyküsü, ilişkileri atağı tetikleyen unsurlar, danışanın baş edebilme durumu gibi genel bir değerlendirme yapılır. Danışana özgü bir tedavi programı oluşturduktan sonra biraz bilişsel destekleme (bilgilendirme) biraz davranışçı yöntem ve teknikler ( atak durumunu yönetme) ve yoğun olarak duygusal süreçler üzerine bir program oluşturulur. Farklı psikoterapi ekolleri farklı yaklaşımlar uygulasa da genel olarak bu çizgilerde ilerlenir.
Ortaya çıkan Psikoterapide yeni teknikler EMDR ( göz hareketleri ile duyarsızlaştırma), HYT ( hipnotik –imgesel- yeniden işleme) ve Hipnoz çalışmaları panik atağın tedavisinde en hızlı çözüm sunan ve kişiyi normal hayatını yaşadığı seyre ulaştıran yöntemlerdir. Uzmanlarımız tarafından aktif olarak kullanılan bu tekniklerle ortalama 8-12 seans arasında panik atak tedavisi yapılabilmektedir. Sadece atağı gidermekle kalmayıp kişinin hayatında hayat kalitesini artırmak, psikolojik dayanıklılığını artırmakta bu tedavide danışana güç katmaktadır.
Hem ilaç hem psikoterapi tedavilerinde, Psikiyatrist ile sürdürülen ilaç tedavileri ile psikoterapi tedavileri birbirini destekleyerek işbirliği içinde yürütülür. Psikiyatri normal terapi sürecini uygularken kullanılan ilaç miktarı ve dozu azalmaktadır. Psikoterapistte ilaç destekli ilerlediği için ilk etapta daha rahat süreci sürdürmektedir.
Sonuç itibari ile panik atak tedavisi olan, tedavi süreci kullanılan yönteme göre değişen psikolojik bir rahatsızlıktır.
EYÜP AKIN
UZM. KLİNİK PSİKOLOG
