KİŞİLİK BOZUKLUKLARI: Umut Terapi
Kişilik kavramı, bireyin kendine özgü olan ve başkalarından ayırt ettiren uyum özelliklerini içerir. Bu özellikler bireyin bilişsel ve duygusal değerlendirmelerine dayanarak iç ve dış dünyaya uyum için geliştirmiş olduğu duyuş, düşünüş ve davranış örüntülerinden oluşur.
Kişilik bozukluğu kavramının tam ve geçerli bir tanımını yapmak zordur. Kişilik bozukluğu tanısını koyabilmek için her şeyden önce bireyin toplumsal uyumunda, düzenli iş tutabilmesinde, ilişkilerinde süreklilik sağlayabilmesinde önemli bozuklukların görece değişmeden uzun süre bulunması gerekir.
Kişilik bozukluklarında sık görülen ortak özellikler:
Benliğe yerleşmiş olan davranış örüntülerinin uyum amacı ile esneklik göstermeden sürdürülmesi; örneğin yapılan yanlışların yinelenmesi, ders alınmaması
Biliş, duygulanım, dürtü denetimi ya da insan ilişkilerinde belli bir toplum için geçerli ölçütlerden sapması, topluma aykırı davranışlar göstermesi
Çocukluktan ya da ilk ergenlik çağından beri süregelmesi
Toplum içinde, iş yaşamında belirgin bozulmaya ya da şiddetli sıkıntıya yol açması
Davranış örüntülerinin ve tutumların değiştirilmek istenmemesi, bazen de değiştirilmek istense de değiştirilememesi
Genel olarak çevre ile çatışma ve sürtüşmeye yol açması, kendisini çevreye değil, çevresini kendisine uydurmaya çalışması
Kişinin bilişsel yetilerinde, temel duygulanım ve düşünce yapısında belirgin bozukluk olmaması
Bu durumun bir ruhsal bozukluk ya da madde etkisi ile açıklanamaması.
Kişilik bozukluklarının başlangıcı genellikle ergenlik ya da erken erişkinlik dönemlerine kadar gider. Uzun süreli izleme çalışmaları ile zaman içinde kişilik bozukluklarının kısmen düzelebildiği, en azından açık belirti ve bulgularının yatıştığı gösterilmiştir.
EN TEMELDE KİŞİLİK BOZUKLUKLARINI ŞU ŞEKİLDE SINIFLANDIRABİLİRİZ:
Paranoid Kişilik Bozukluğu
Şizoid Kişilik Bozukluğu
Şizotipal Kişilik Bozukluğu
Antisosyal Kişilik Bozukluğu
Borderline Kişilik Bozukluğu
Histriyonik Kişilik Bozukluğu
Narsisistik Kişilik Bozukluğu
Çekingen Kişilik Bozukluğu
Bağımlı Kişilik Bozukluğu
Obsesif-Kompulsif Kişilik Bozukluğu
